مهندسی پزشکی به عنوان یک رشته بین‌رشته‌ای، با تلفیق علوم مکانیک، الکترونیک، مواد و علوم پزشکی، توانسته است تحولات چشمگیری در حوزه مراقبت‌های درمانی ایجاد کند. توسعه تجهیزات پیشرفته، روبات‌های جراحی و سیستم‌های پایش هوشمند، موجب افزایش دقت تشخیص، کاهش خطاهای انسانی و ارتقای کیفیت زندگی بیماران شده است.
روباتیک در جراحی‌های دقیق و کم‌تهاجمی
یکی از دستاوردهای برجسته مهندسی پزشکی، توسعه روبات‌های جراحی کم‌تهاجمی است. این روبات‌ها توانایی انجام حرکات بسیار دقیق را دارند و می‌توانند به نواحی سخت‌دسترس بدن دسترسی پیدا کنند. استفاده از این روبات‌ها موجب کاهش آسیب به بافت‌های سالم، کاهش درد و کوتاه شدن دوره نقاهت بیماران می‌شود.
نسل جدید روبات‌های جراحی با استفاده از حسگرهای پیشرفته و سیستم‌های کنترلی هوشمند، قادر به تحلیل شرایط بیمار در زمان واقعی هستند و می‌توانند جراح را با پیشنهادات عملی و پیش‌بینی نتایج احتمالی یاری کنند. این موضوع نه تنها دقت عمل را افزایش می‌دهد، بلکه ایمنی بیمار را نیز بهبود می‌بخشد.
گوشی‌های سری آیفون ۱۱ در سال ۲۰۱۹ با مدل ۴G عرضه شدند و در نهایت اپل برای سری آیفون ۱۲ به استفاده از مودم ۵G روی آورد. دلیل اصلی این تاخیر ارتباطی با لجاجت همیشگی اپل برای استفاده از فناوری‌های جدید ندارد. بلکه این موضوع به درگیری‌های بین اپل و کوالکام و شکست اینتل در این زمینه برمی‌گردد. در نهایت بعد از اینکه اینتل شکست را در زمینه‌ی ساخت مودم‌های ۵G پذیرفت، اپل و کوالکام هم درگیری‌های حقوقی را کنار گذاشتند و بار دیگر قرارداد همکاری امضا کردند.
در آن دوران شایعاتی در مورد استفاده‌ی آیفون از مودم‌های سامسونگ، مدیاتک و حتی هواوی به گوش می‌رسید که این شایعات به واقعیت تبدیل نشدند. بعد از شکست اینتل، اپل تصمیم گرفت شخصا وارد این حوزه شود و به همین خاطر در سال ۲۰۱۹ بخش مودم موبایل این شرکت را با پرداخت ۱ میلیارد دلار تصاحب کرد. برخی تحلیلگران بر این باور بودند که اپل در سال ۲۰۲۳ استفاده از مودم‌های اختصاصی را آغاز می‌کند ولی ظاهرا این شرکت بر سر پتنت‌های مربوط به مودم‌ها با چالش‌های زیادی روبرو شده است.
گلکسی S10 5G اولین گوشی مبتنی بر این فناوری محسوب می‌شود که در سال ۲۰۱۹ راهی بازار شد. بنابراین در کل اپل ۱۸ ماه دیرتر از رقیب دیرینه‌ی خود به بهره‌گیری از این مشخصه روی آورد.
تجهیزات پوشیدنی و پایش سلامت بیماران
تجهیزات پوشیدنی پزشکی شامل حسگرهای قلب، فشار خون، اکسیژن خون و حرکتی هستند که امکان پایش مداوم وضعیت بیماران را فراهم می‌کنند. این داده‌ها به صورت بلادرنگ به سیستم‌های مدیریت سلامت منتقل می‌شوند تا پزشکان بتوانند تغییرات وضعیت بیمار را به سرعت تشخیص دهند و اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهند. این فناوری برای بیماران با بیماری‌های مزمن، سالمندان و کسانی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد. استفاده از این دستگاه‌ها نه تنها کیفیت مراقبت را ارتقاء می‌دهد، بلکه موجب کاهش بستری‌های غیرضروری در بیمارستان‌ها می‌شود.
استفاده از چاپ سه‌بعدی موجب کاهش هزینه‌ها و زمان تولید تجهیزات شده و امکان ساخت نمونه‌های آموزشی واقعی برای پزشکان و دانشجویان پزشکی را فراهم می‌کند. این امر باعث می‌شود فرآیندهای جراحی با دقت بیشتر و ریسک کمتر انجام شوند.
روبات‌های توانبخشی و بازتوانی
روبات‌های توانبخشی به بیماران کمک می‌کنند تا پس از آسیب‌های عصبی یا حرکتی، توانایی‌های حرکتی خود را بازیابی کنند. این روبات‌ها با ارائه تمرین‌های دقیق، پایش مداوم عملکرد بیمار و ارائه بازخورد فوری، فرآیند بازتوانی را تسریع می‌کنند. استفاده از این فناوری‌ها نه تنها اثربخشی درمان را افزایش می‌دهد، بلکه انگیزه بیماران برای ادامه درمان را نیز بهبود می‌بخشد.
آینده مهندسی پزشکی
با ادامه توسعه فناوری‌های روباتیک، تجهیزات پوشیدنی و سیستم‌های پیشرفته پایش سلامت، انتظار می‌رود که مراقبت‌های پزشکی بیش از پیش شخصی‌سازی شده و مبتنی بر داده‌های واقعی بیماران باشد. این تحولات می‌توانند تجربه درمانی بیماران را بهبود داده، خطاهای انسانی را کاهش دهند و دسترسی به خدمات پزشکی را حتی در مناطق دورافتاده امکان‌پذیر سازند. شرکت‌های فعال در این حوزه با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، نقش کلیدی در شکل‌دهی آینده نظام سلامت خواهند داشت.
